Kesinleşmiş Ceza Dosyaları Hakkında Bir Şey Yapılabilir Mi? YARGILAMANIN YENİLENMESİ (İADE-İ MUHAKEME)

Merhaba, bugün ki blog yazımızda Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun 311. Maddesine göre kesinleşmiş ceza dosyalarında yargılamanın yenilenmesi (iade-i muhakeme) kurumundan bahsedeceğiz. Bildiğiniz gibi ceza dosyaları makro anlamda soruşturma ve kovuşturma olmak üzere 2 aşamadan, mikro anlamda ise kolluk, savcılık, ilk derece mahkemesi, istinaf kanun yolu ve temyiz kanun yolu olmak üzere 5 aşamadan oluşmaktadır. Suçun ve cezanın niteliğine göre kovuşturma aşamalarından olan ilk derece mahkemesi, istinaf kanun yolu yahut temyiz kanun yolunda ceza dosyaları kesinleşir.

Yaygın bilinenin aksine, ceza dosyalarında kesinleşme sonrası yapılabilecek bir kaç işlem daha bulunmaktadır. Bunlardan en sık kullanılanları anayasa mahkemesine bireysel başvuru, Cmk 308 gereğince Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazı ve bu yazımızda inceleyeceğimiz yargılamanın yenilenmesi (iade-i muhakeme) yoludur. Saydığım bu yollar ile UYAP sisteminde kapalı olarak gözüken kesinleşmiş ceza dosyaları tekrar açılarak yeniden yargılama yapılması mümkündür.

YARGILAMANIN YENİLENMESİ KURUMUNUN ŞARTLARI

Her kesinleşen dosya için yargılamanın yenilenmesi yoluna gitmek mümkün değildir. Öncelikle bu kurumun ceza muhakemeleri kanununda düzenleniş şekline bakmak gerekmektedir.

Hükümlü lehine yargılamanın yenilenmesi nedenleri

Madde 311 –

(1) Kesinleşen bir hükümle sonuçlanmış bir dava, aşağıda yazılı hâllerde hükümlü lehine olarak yargılamanın yenilenmesi yoluyla tekrar görülür:

a) Duruşmada kullanılan ve hükmü etkileyen bir belgenin sahteliği anlaşılırsa.

b) Yemin verilerek dinlenmiş olan bir tanık veya bilirkişinin hükmü etkileyecek biçimde hükümlü aleyhine kasıt veya ihmal ile gerçek dışı tanıklıkta bulunduğu veya oy verdiği anlaşılırsa.

c) Hükme katılmış olan hâkimlerden biri, hükümlünün neden olduğu kusur dışında, aleyhine ceza kovuşturmasını veya bir ceza ile mahkûmiyetini gerektirecek biçimde görevlerini yapmada kusur etmiş ise.

d) Ceza hükmü hukuk mahkemesinin bir hükmüne dayandırılmış olup da bu hüküm kesinleşmiş diğer bir hüküm ile ortadan kaldırılmış ise.

e) Yeni olaylar veya yeni deliller ortaya konulup da bunlar yalnız başına veya önceden sunulan delillerle birlikte göz önüne alındıklarında sanığın beraatini veya daha hafif bir cezayı içeren kanun hükmünün uygulanması ile mahkûm edilmesini gerektirecek nitelikte olursa.

f) Ceza hükmünün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin ve hükmün bu aykırılığa dayandığının, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya ceza hükmü aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi. Bu hâlde yargılamanın yenilenmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde istenebilir.

(2) Birinci fıkranın (f) bendi hükümleri, 4.2.2003 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararları ile, 4.2.2003 tarihinden sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvurular üzerine verilecek kararlar hakkında uygulanır.

İlgili kanun maddesinde belirtilen şartlar tahdidi olarak sayıldığı için, bu maddelerde belirtilen şartlardan en az 1'i gerçekleşmediği sürece kesinleşecen ceza dosyalarında yargılamanın yenilenmesi (iade-i muhakeme) kurumuna başvurmak mümkün değildir.

Burada gösterilen unsurlardan genellikle e bendinde belirtilen yeni bir olay ya da delilin yargılamanın sonucuna etki edecek şekilde ortaya çıkması unsuru biz ağır ceza avukatlarının genellikle kullandığı yoldur. Ancak bu yola başvurulabilmesi için ortaya koyulacak delilin gerçekten yargılamanın niteliğine etki edecek derecede önemli ve sonuc a yönelik bir delil olması gerekmektedir. Bu deliller genel olarak bir video kaydı, bir konuşma kaydı, resmi tahlil sonuçları, gerçekten muhakemeyi etkiler nitelikle uzman raporları gibi mahkemenin hükmüne esas alabileceği nitelikte deliller olmalıdır.

KESİNLEŞEN CEZA DAVALARINDA YARGILAMANIN YENİLENMESİ (İADE-İ MUHAKEME) YOLUNA NASIL BAŞVURULUR?

Dosyadan ceza almış olan ve daha sonrasında Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun 311. maddesinde sayılan şartlardan en az birini yerine getirebilen sanık, ilk derece yargılamasının görüldüğü mahkemeye bir dilekçe yazmak suretiyle yargılamanın yenilenmesini talep edebilir.

UNUTULMAMALIDIR Kİ, CEZA DOSYALARI GERÇEKTEN UZMANLIK, EĞİTİM VE TECRÜBE GEREKTİREN DOSYALARDIR. BASİT OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN BİR KAÇ SAYFALIK DİLEKÇELERİN ARKASINDA UZUN YILLARDAN GELEN DENEYİM VE TECRÜBE YATMAKTADIR. BU SEBEPLE KESİNLEŞEN CEZA DOSYALARINIZDA YARGILAMANIN YENİLENMESİ (İADE-İ MUHAKEME) YOLUNA BAŞVURMADAN ÖNCE MUTLAKA TECRÜBELİ CEZA AVUKATI İLE GÖRÜŞMELİ VE YARDIM ALMALISINIZ. CEZA DAVALARI ŞAKAYA GELMEZ..

AVUKAT YAKUP YIKILMAZ

TEL: +90 552 406 51 50